ΠΗΝΕΛΟΠΗ Γ. ΕΞΑΡΧΟΥΛΕΑ

Η είδηση του θανάτου της Πηνειώς με ξάφνιασε.  Την ήξερα δραστήρια και δημιουργική, με τη εσωτερική δύναμη που της επέτρεπε να κρατά την ίδια στάση ζωής εδώ και πολλές δεκαετίες και να αντιμετωπίζει με αποτελεσματικότητα  τις πολλές δυσκολίες που της έφερε η ζωή…

Είχα ακούσει, από αξιόπιστα μέλη της μικρής μας κοινωνίας, για την απέραντη στοργή και συνέπεια αλλά και ψυχραιμία με την οποία αντιμετώπισε την αρρώστια του άντρα της στις αρχές της δεκαετίας του 1980, αλλά δεν την είχα τότε γνωρίσει από κοντά.  Λίγα χρόνια μετά οι συνθήκες μου έδωσαν αυτή τη δυνατότητα. Ήταν το 1986 που ο γιός της ο Δημήτρης συμμετείχε στη διοίκηση του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νεοχωρίου στον οποίο μου είχε ανατεθεί ο συντονισμός. Η ανάγκη κοινής δράσης και στενής συνεργασίας για την ομαλή λειτουργία του Ελαιουργείου αλλά και ολόκληρο το πλέγμα ενεργειών από το σχεδιασμό μέχρι την υλοποίηση για την κατασκευή του τυποποιητήριου του Συνεταιρισμού, με έφερναν συχνά στο σπίτι της οικογένειας αναζητώντας το Δημήτρη για να βοηθήσει. Έτσι μου δόθηκε η δυνατότητα να γνωρίσω τον πλούσιο ψυχικό της κόσμο. Η επικοινωνία αυτή συνεχίστηκε για μια δεκαετία αφού οι κοινές ενέργειες  με το Δημήτρη συνεχίστηκαν δεδομένου ότι  στη συνέχεια της συνεργασίας στο Συνεταιρισμό ακολούθησε η συνεργασία στην  Κοινότητα.

Με καταγωγή από την παλιά οικογένεια  των Νηφάκων της Μηλιάς, η Πηνειώ ήλθε σε μικρή ηλικία νύφη στην Καλόγρια, που την κατοικείτο τότε αποκλειστικά από μέλη της οικογένειας Εξαρχουλέα. Στο δικό τους μάλιστα κλάδο των Εξασρχουλέων η οικογένεια αναπαραγόταν από γενιά σε γενιά από μόνο ένα αρσενικό μέλος. Αυτό το δεδομένο της επέβαλε πολλαπλάσιες ευθύνες και υποχρεώσεις, τόσο στην εσωτερική λειτουργία της οικογένειας, όσο και στη διαχείριση της μεγάλης αγροτικής ιδιοκτησίας. Ευθύνες μάλιστα που πολλαπλασιάστηκαν μετά τον πρόωρο θάνατο του συζύγου της που την άφησε μόνη να φροντίζει τα τρία παιδιά της αλλά και τα πεθερικά της. Τα κατάφερε όλα με την αξιοπρέπεια και την αποτελεσματικότητα που αποτελούσαν δομικά χαρακτηριστικά της. Φρόντισε με στοργικότητα τα τελευταία χρόνια των γέρων, υποστήριξε τα κορίτσια της στις πανεπιστημιακές τους σπουδές, αλλά έδωσε και τη σταθερή υποστήριξη στο γιό της στις πολλαπλές αγροτικές εργασίες που απαιτούσε η μεγάλη κτηματική περιουσία τους.

Αλλά και στις κοινωνικές της υποχρεώσεις ήταν απόλυτα συνεπής μακροχρόνια, από τους εκκλησιασμούς τις Κυριακές και αργίες, μέχρι τις πανηγύρεις εκκλησιών και παρεκκλησιών στη γενέτειρα της και στα άλλα χωριά του δήμου Λεύκτρου, αλλά και στις χαρές και τις λύπες των συγχωριανών μας.

Τα τελευταία χρόνια μπορούσε να χαμογελάσει με την πρόοδο των μελών της οικογένειάς της. Τα εγγόνια μεγάλωσαν, σπούδασαν ή σπουδάζουν, οι πέραν των αγροτικών επαγγελματικές ενασχολήσεις του Δημήτρη εξελίσσονται ευνοϊκά και γενικότερα έβλεπε τους καρπούς των πολυετών προσπαθειών της να αποδίδουν σε βαθμό που την ικανοποιούσε.

Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, που οι εργασιακές μου υποχρεώσεις με έφεραν μακριά από τη γενέθλια γη,  την έβλεπα σπανιότερα. Όμως στα συναπαντήματα μας, σε κοινωνικές εκδηλώσεις κυρίως, ο λόγος της είχε την ίδια εγκαρδιότητα . Τα τελευταία χρόνια περνώντας με το αυτοκίνητο μπροστά από το κτήμα τους στην Καλόγρια την έβλεπα να καλλιεργεί πατάτες στον κήπο τους. Σταματούσα και ανταλλάσαμε αλληλοστηριχτικές κουβέντες. Φέτος ο κήπος δεν είχε φυτευτεί και απόρησα. Στην κηδεία της ,έμαθα ότι είχε κάνει πρόσφατα μικροεπέμβαση στην καρδιά της!

Οι άνθρωποι φεύγουν, οι εικόνες τους μένουν. Και μας θυμίζουν τους χρόνους και τα γεγονότα που μας συνδέουν μαζί τους. Αυτή είναι η ανθρώπινη μοίρα…

Νίκος Ευστρ. Μαραμπέας