Πέρασαν ήδη δύο μήνες από το σεισμό της 7ης Σεπτεμβρίου και οι υπολογισμοί, για να οδηγηθούμε σε ένα τελικό απολογισμό, συνεχίζονται. Τα αποτελέσματα της αναζήτησης απαντήσεων στα ερωτήματα που δημιούργησε ο σεισμός, όσο περνούν οι μέρες εμφανίζουν πιο ανάγλυφα το πρόσωπο της σύγχρονης Ελλάδας. Λες και ο σεισμός ήταν η αφορμή για να απομακρυνθεί ο πέπλος που σκέπαζε το πραγματικό πρόσωπο της κοινωνίας μας και να αποδειχθούν οι βιασμοί, που έχει υποστεί μακροχρόνια. Κυρίως από αυτούς που ήσαν επιφορτισμένοι με την ενδυνάμωση και τη βελτίωσή της. Από εκείνους που μακροχρόνια μετέτρεψαν την πολιτική των ιδεών της κοινωνικότητας σε μικροπολιτική του συμφέροντος και της αυτοαναπαραγωγής τους… Έτσι ώστε η παραγωγικότητα των εργαζομένων να μη γίνεται πρόοδος και ουσιαστική ανάπτυξη, αλλά στρέβλωση και παρανομικές δραστηριότητες.
Οι ανθρώπινες ζωές και οι μεγάλες υλικές ζημιές αποτελούν το πρώτο θέμα και η ψυχική συμπαράσταση όλων μας σε εκείνους που πόνεσαν αποτελεί στοιχειώδη έκφραση ανθρωπιάς και αλληλεγγύης ανθρώπου σε άνθρωπο. Στη συνέχεια όμως προκύπτουν τα ερωτήματα. Γιατί φθάσαμε σ’ αυτό το αποτέλεσμα; Ήταν τυχαίο γεγονός; Οφείλεται σε αμέλεια κάποιων που ήσαν υπεύθυνοι για κάποιες διαδικασίες ή ήταν προϊόν και απόρροια εσκεμμένων ενεργειών, που αναπότρεπτα ήταν δεδομένο ότι θα οδηγούσαν σ’ αυτό το αποτέλεσμα κάτω από αυτές τις συνθήκες; Εννοούμε τις συνθήκες σεισμού τέτοιου μεγέθους. Σ’ αυτό το πλαίσιο είμαστε υποχρεωμένοι να προχωρήσομε την ανάλυσή μας, να φωτίσομε το φαινόμενο και να εξαγάγομε τα συμπεράσματά μας.
Είναι αλήθεια ότι η μεγάλη εσωτερική μετανάστευση στις δεκαετίες του 50 και 60 δημιούργησε μια ανάγκη για κατοικίες, που δεν μπορούσε να καλυφθεί από τους ρυθμούς προσαρμογής του κρατικού διοικητικού μηχανισμού. Έτσι προέκυψαν τα αυθαίρετα σε περιοχές, που η ρυμοτόμηση καθυστερούσε. Η ανέλεγκτη αυτή διαδικασία δημιούργησε το πρόβλημα. Γιατί, σε πολλές περιπτώσεις, το σύνδρομο της παρανομίας οδηγούσε σε τάση για κερδοσκοπία όλων των εμπλεκόμενων στη διαδικασία κατασκευής. Στη συνέχεια οι μικροκομματικές σκοπιμότητες οδηγούσαν στις νομιμοποιήσεις των κτιρίων, χωρίς όμως τους αναγκαίους, για την ασφάλεια της διαδικασίας, ελέγχους. Έτσι εμφανιζόταν ένα ταυτόχρονα νόμιμο, αλλά και επικίνδυνο για σεισμούς κτίριο.
Αν θέλομε να μπούμε στη διαδικασία καταλογισμού των ευθυνών, θα πρέπει να διανύσομε μια πολύ δύσβατη περιοχή. Φταίει περισσότερο ο υπάλληλος της πολεοδομίας που έκανε στραβά μάτια στην αυθαίρετη κατασκευή ή συναλλάχτηκε με τον ιδιοκτήτη, φταίει ο ιδιοκτήτης που για να καλύψει γρήγορα και με λίγα έξοδα την ανάγκη του βρήκε παραδρόμια ή μήπως φταίει τι όλο πλαίσιο της πολιτικής ζωής, που υποθάλπει αυτή τη διαδικασία;
Την προηγούμενη δεκαετία που το νέφος της Αθήνας ήταν κυρίαρχο πρόβλημα για το λεκανοπέδιο είχε διατυπωθεί η θέση ότι το νέφος είναι πολιτικό. Σήμαινε ότι η δημιουργία του οφειλόταν στις πολιτικές που είχαν επιλέξει οι κυβερνώντες για τη βιομηχανία, για τις μεταφορές, για την πολεοδομία. Και η σύνθεσή τους οδηγούσε στη δημιουργία ρύπων, που συγκροτούσαν το Αττικό νέφος. Με την ίδια γραμμή συλλογισμών οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι οι καταστροφές από τους σεισμούς είναι θέμα οφειλόμενο στην πολιτική. Γι’ αυτό χρειάζεται πολιτική αντιμετώπιση.
Η πολιτική αντιμετώπιση απαιτεί την καθιέρωση σταθερών κανόνων που θα τους εφαρμόζουν όλοι. Η αρχή είναι αναγκαίο να γίνει από τους πολιτικούς, που είναι ορισμένοι, με την ψήφο των πολιτών, να καθοδηγούν και να διαμορφώνουν την πορεία της χώρας στο μέλλον. Αυτή η πορεία ήταν μέχρι τώρα εσφαλμένη και, ένα από τα αρνητικά αποτελέσματά της ήταν οι καταστροφές την περίοδο των σεισμών. Όμως έφερε στο προσκήνιο και την ανάγκη για διόρθωση και επαναπροσέγγιση των ουσιαστικών στόχων της χώρας. Μόνο μ’ αυτό τον τρόπο η πρόοδος δε θα είναι αναστρέψιμη και η οικονομική πρόοδος θα επιστρέφει και με ποιοτικά χαρακτηριστικά στα άτομα, ξεπλένοντάς τα από την τάση για άκρατο ωφελιμισμό που οδηγεί στον παρασιτισμό, στην παραοικονομία και σε δύσκολες και έκτακτες συνθήκες σε καταστροφές.
Η Μάνη μας ευτυχώς, προικισμένη από τη φύση με τις πολλές πέτρες, δεν έχει δείξει σημάδια σεισμικότητας. Αρκετοί όμως συμπατριώτες μας υπέστησαν τις αρνητικές συνέπειες των σεισμών. Η εφημερίδα μας εκφράζει την απεριόριστη συμπάθειά της στους πληγέντες ευχόμενη γρήγορα να καλυφθούν οι ζημιές. Γρήγορα και ουσιαστικά. Τα φαινόμενα όμως της πολιτικής που δημιούργησαν εκείνες τις στρεβλώσεις, οδηγούν οπωσδήποτε και την αναπτυξιακή τροχιά της Μάνης σε κίνδυνο. Προβάλλουν αμείλικτα τα ερωτήματα. Ποια Μάνη θέλομε να δημιουργήσομε τώρα που οι οικονομικές συνθήκες είναι ευνοϊκές; Μια Μάνη στρεβλή για λίγους, που στρέφουν την οικονομική επέκταση στα ατομικά συμφέροντά τους σε μια διαδικασία άκρατου νεοπλουτισμού; Ή μια Μάνη στηριγμένη στα αγέρωχα και ηρωικά χαρακτηριστικά των προγόνων μας, προεκτείνοντάς τα στο μέλλον, με αλληλεγγύη και καθολικότητα στην ανάπτυξη; Μόνον η δεύτερη επιλογή δημιουργεί ποιότητα, αλλά ταυτόχρονα και μακροχρονιότητα, γενικότερα ευημερία στον τόπο μας. Η άλλη πορεία, που απευχόμαστε, οδηγεί με ακρίβεια σε καταστάσεις που ανατρέπονται, δημιουργώντας καταστροφές αντίστοιχες ή και χειρότερες με εκείνες των σεισμών της 7ης Σεπτεμβρίου. Η ιστορία της περιοχής μας έχει να επιδείξει πάρα πολλές τέτοιες περιπτώσεις. Ας ελπίσομε ότι ανήκουν στο παρελθόν.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΕΥΧΟΥΣ
